Het klinkt bizar en onfris maar het werkt echt: je kunt een tekening fixeren met melk. Het kost weinig en je hebt er geen ongezonde spuitbus met drijfgassen voor nodig. Je gooit de melk er zo overheen of brengt het aan met behulp van een vernevelende spuitbus.
Auteur: ben van der wel
Zilverstift leren kennen en proberen
Ik hoef niet uit te leggen dat een foto op internet geen recht doet aan de werkelijkheid. Dat geldt zeker ook voor zilverstift. Laat staan hoe het voelt om zelf een zilverstift ter hand nemen en het metaal over het gegrondeerde papier te laten schuren. Dat kan nu: zaterdag 15 maart 2025, 14u30, te Huis Kernhem, Ede. Nota bene gratis.
Zilverstift informatie overzicht
Er is zoveel te vertellen over zilverstift! Nu het aantal artikelen toeneemt, is het tijd voor een klein overzicht. Je vindt hier een verzameling van de artikelen die je nodig hebt om zelf te beginnen met zilverstift: voorbeelden, techniek, materiaalkeuze en winkels.
Hedendaags gebruik van zilverstift
Een kleine keuze aan zilverstiftkunstenaars om te laten zien wat er zoal mogelijk is met zilverstift in hedendaagse kunst: portretten, abstract, botanisch.
Rublev zilverstiftgrond vs Gerstaecker gesso Review: welke heeft de voorkeur voor zilverstift?
Grondering battle! Waarmee kun je het best je papier prepareren voor zilverstift? Een vergelijking van mijn favorieten: Gerstaecker gesso vs Rublev ready-mix van Natural Pigments.
Natural Pigments Review: wat biedt deze winkel de zilverstiftkunstenaar?
Nog steeds is het voor Nederlanders niet eenvoudig om goed zilverstiftmateriaal te kopen: de aanleiding van mijn webshop hier. In de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk is wel goed materiaal te vinden maar verzendkosten en importheffingen maken dit prijzig. Het Californische Natural Pigments heeft een webshop in de EU geopend en verkoopt kwalitatief traditioneel materiaal.
Hedendaagse Tekenkunst Bekijken: Musea, Galeries en Beurzen
Zilverstift is tekenkunst. Voor tekenkunst is best wat aandacht. Misschien niet zoveel als voor schilderkunst maar er zijn toch aardig wat locaties in onze contreien die hedendaagse tekenkunst een warm hart toedragen. Hedendaagse zilverstifttekeningen zijn vooralsnog op vrijwel geen van deze locaties te zien. Daar mag best verandering in komen.
Actuele zilverstift exposities
Zilverstifttekeningen kun je het beste in het echt bekijken. Helaas worden ze in Nederland zelden tentoon gesteld. Hier vind je zilverstift in Nederlandse musea en hedendaagse zilverstiftexposities.
Zilverstift tekening inlijsten
Een schilderij hang je zo aan een spijker op, weegt zelfs niet veel. Maar wat doe je met werk op papier, zoals zilverstifttekeningen? Je kunt ze op verschillende manieren laten inlijsten of zelf inlijsten, zwevend of met passepartout, of zelfs zonder lijst tegen de muur spijkeren.
Boek Review: Das Büchlein vom Silbersteft
Zoals je zou verwachten bij een ietwat obscuur medium, is er geen cornucopia aan literatuur over te vinden. De meeste boeken over zilverstift nemen die schaarsheid dan ook als uitgangspunt. Schwalb en Mazzullo hebben bijvoorbeeld een zeer complete, praktische handleiding voor zilverstiftkunstenaars geschreven. Ook Joseph Meder maakte zijn curieuze boekje in 1909 met als doel het medium te promoten.
Is werken met zilverstift schadelijk voor je gezondheid?
Kunstenaars hebben aardig wat ervaring met ongezonde werkomstandigheden en materialen. Veel ervan zijn verbeterd. Wat voor invloed heeft zilverstift op je gezondheid? Het inademen van stofdeeltjes is schadelijk. Aan de andere kant is bekend bij arts en kwakzalver dat zilver effectief is tegen bacteriën en weerwolven.
Ook Rembrandt gebruikte zilverstift: het vertederende portretje van Saskia
In 1633 tekende een verliefde Rembrandt dit vertederende portretje van zijn toenmalige verloofde Saskia. Opvallend, een unicum, binnen Rembrandts oeuvre is de materiaalkeuze voor deze tekening: zilverstift op wit geprepareerd perkament.
Druk uitoefenen met zilverstift
Kun je druk uitoefenen met zilverstift? Het korte antwoord is: heel weinig. Zilver is voor een metaal vrij zacht maar vergeleken met grafiet keihard. Meer druk uitoefenen geeft ook niet een donkerdere streep. Bij zilverstift gaat het om geduld en laag op laag op laag, arceren arceren arceren. Er zijn wel degelijk trucs om je…
De ideale draaddikte voor zilverstift
De dikte van het draad wordt bij zilverstift bepaald door jouw stijl en je beoogde resultaat maar uiteindelijk ook door verkrijgbaarheid van passende stifthouders.
Zilverstift cursussen
Vooralsnog beperk ik mijn kennisoverdracht tot dit blog maar er zijn zeker wel mogelijkheden om in Nederland in levende lijve of online te leren tekenen met zilverstift. Hier volgt een klein overzicht.
Expositie: NY Artists Equity – Silver (2021-2022)
Zilverstift is in Nederland nog wat minder bekend dan in de Verenigde Staten. In 2021/2022 was er bij de NY Artists Equity een groepstentoonstelling. Ik voeg hier de bijbehorende Panel Discussion integraal toe.
Galeries die zilverstift tonen
Welke galeries tonen hedendaagse zilverstifttekeningen? De techniek is een niche en de markt net zo. Hier volgt een incomplete verzameling van galeries wereldwijd die zilverstiftkunst tonen en de meest actuele expositie waarin deze techniek een plaats kreeg.
Het ideale formaat van een zilverstifttekening
Historisch gezien werden zilverstifttekeningen vaak op klein formaat vervaardigd. Als je nu naar een tekenbeurs gaat, zie je altijd wel een paar grafiet- en houtskooltekeningen op heel groot formaat papier. Kun je met zilverstift ook op zulk groot formaat tekenen? Ja natuurlijk, als je genoeg geduld hebt en op een paar dingen let.
Niet duwen maar arceren
Donkere delen tekenen met grafiet is een kwestie van harder duwen met een zachter potlood. Dat werkt maar heel beperkt met zilverstift. De belangrijkste techniek van de zilverstifttekenaar om donkerdere tinten te krijgen is arceren. Niet duwen maar arceren, niet duwen maar arceren, herhalen tot je de gewenste tint hebt bereikt. Gevolgen van niet duwen…
Boeken over zilverstift
Behalve op zilverstift.nl, waar vind je nog meer kennis over het medium? Behalve Het Boek over zilverstift door Schwalb en Mazzullo zijn er een aantal Nederlandse cursussen en internationale boeken en websites.
Zilverstift houders
Zilverstift is een staafje zilver (of een ander zacht metaal naar keuze), meestal 0,5 mm tot 2 mm dik. Zo’n dun staafje ligt niet lekker in de hand. In oude tijden smeedden meesters de stift in het midden dikker. Je kunt ook pennenhouders kopen of maken.
Oxidatie bij zilverstift
Zilver oxideert wel degelijk, ook bij zilverstift. Het krijgt een warme, bruinige kleur. Je kunt hiermee spelen door het oxidatieproces te stoppen met fixeer. Andere metalen reageren weer anders op lucht, bij goud en aluminium zie je bijvoorbeeld geen verschil. Oxidatie is niet per se slecht maar je moet er wel rekening mee houden.
Jan van Eyck: voorbereidende schetsen
Jan van Eyck (1390-1441) is vooral bekend om zijn olieverfschilderijen. Deze werken zitten vol details, rijke kleuren en prachtige lichttechnieken die een nieuw niveau van realisme in de schilderkunst hebben geïntroduceerd. Naast zijn schilderkunst is er welgeteld één zilverstifttekening bewaard gebleven.
Hoe ga je om met de lage toonwaarde van zilverstift?
Zilverstift is veel minder donker dan bijvoorbeeld grafiet. Hoe krijg je met zilverstift meer contrast, hoe krijg je meer diepte? Daar zijn zeker technieken voor.
Boodschappenlijstje voor zilverstift
Welke materialen heb je nodig om met zilverstift te tekenen en wat kost het? Hieronder vind je jouw boodschappenlijstje met de prijzen en waar je het kunt kopen. Dit medium is zeker niet duurder dan andere.
Waar koop je zilverstift?
In Nederland gebruiken slechts een paar professionele kunstenaars zilverstift. Wil je een zilverstift kopen, is de keuze erg beperkt – op het eerste gezicht.
Zilverstift slijpen?
Met potloden slijp je je ongans en koop je telkens nieuwe. Een metalen staaf kan niet in de puntenslijper natuurlijk. Is het nodig om je zilverstift te slijpen? Ja. Maar niet helemaal zoals potlood.
Gekleurde grondering voor zilverstift
Al de oudste overgebleven zilverstifttekeningen hebben regelmatig een gekleurde grond. En het bleef al die eeuwen in gebruik. Wat zijn de voordelen van gekleurde grond voor zilverstift en hoe gebruik je haar?
Zilverstifttekeningen fixeren
Wij tekenaars weten allemaal wat fixeer is en waar het voor dient. Maar wisten jullie ook hoe je fixeer bij zilverstift gebruikt? Wist je dat je bij zilverstift met fixeer kunt spelen voor zowel kleurverschil als tekengemak?
Papier voor zilverstift
Zilverstift hoeft niet op papier, als de ondergrond maar vlak is en geprepareerd kan worden. Mijn favoriet is Fabriano Artistico, hot pressed/gesatineerd, 200 of 300 grams, zuurvrij.
