De dikte van het zilverdraad, of draad van een ander (edel)metaal naar voorkeur, is eerst maar eens afhankelijk van het formaat van je tekening. Je kunt een tekening van twee vierkante meter vullen met een zilverstift van 0,5 mm diameter, maar het zal je een paar jaar kosten.
Metaal is geen grafiet
Allereerst werkt metaal anders dan grafiet. Een grafietstaafje van 2 mm doorsnee in een vulpotlood kan een scherpe punt hebben (sommige vulpotloden worden zelfs verkocht met ingebouwde puntenslijper) maar die punt slijt heel snel af. Eenmaal afgesleten heb je een maximale lijn van 2 mm dikte.
Een zilverstift van 2 mm dik slijp je sowieso om de punt ruwer te maken waardoor die makkelijker afgeeft. Je slijpt hem ook zodat er geen ongewenste onregelmatige scherpe hoekjes inzitten die je grondering beschadigen. Na een tijdje zal de punt de schuinte krijgen waar je hand een voorkeur voor heeft. Daarmee trek je lijnen van ongeveer 1 mm, tot je hem weer slijpt.
De randen hiervan zijn echter scherp als je de hoek tot het papier verandert. En die randen slijten stukken langzamer dan grafiet. Hiermee kun je – voorzichtig! – heel scherp tekenen, ondanks dat je staafje dus 2 mm is. Als je vooraf weet dat je toch alles heel fijn wilt tekenen, of je wil meer regelmaat, dan kun je ook afwisselen met een dunnere zilverstift (of ander metaal).
Tekenstijl
Het volgende criterium dat de dikte van je draad bepaalt, is je tekenstijl. Omdat zilverstift een oud medium is, zijn er relatief veel kunstenaars die er traditioneel heel fijntjes mee tekenen. Maar je kunt ook heel abstract werk heel fijntjes willen tekenen. Mijn voorkeur heeft het, om wat grover te werk te gaan, zodat je de arceringen nog kunt zien, de worsteling. Ik wil een tekening laten zien, geen fotoreproductie. Maar dat is mijn persoonlijke voorkeur, trek je hier vooral niets van aan.
Persoonlijke voorkeur
Een verder criterium is wat jouw het beste ligt. Ik heb ervaring met een staaf van vier millimeter. Door de natuur van het medium, toch al stroef, was dit flink aanpoten. Je kunt er prima groot mee werken. Het nadeel hierbij vind ik wel dat je weliswaar grove lijnen kunt laten zien, maar geen lekker contrast kunt krijgen. Één lijn zilverstift is niet donker, pas als je arceert, herhaalt en herhaalt, wordt het donkerder. De lijn wordt niet donkerder als je meer druk uitoefent. Een vier millimeter dikke draad heeft naar verhouding een groter oppervlak op de punt dat hard en glad is en niets afgeeft. Vaak schuren tijdens het tekenen helpt.
Met een halve millimeter kun je dan wel weer heel fijntjes werken, maar omdat de punt zo klein en scherp is, beschadig je heel makkelijk de preparatielaag of zelfs het papier. Je kunt er wel heel klein en heel fijntjes mee werken.
Verkrijgbare houders
Het laatste criterium is een puur praktische: past het draad in een houder? Hoe dikker het draad, hoe makkelijker het is om een houder zelf te improviseren. Maar uiteindelijk, ook bij een draad van twee millimeter dikte, is het prettiger om bij veelvuldig gebruik een houder te gebruiken die handig is in gebruik. Mechanische potloodhouders of vulpotloden zijn heel geschikt maar de maten komen niet altijd overeen met de beschikbare maten draad. En sommige minder gebruikelijke maten vulpotlood zijn meteen een stuk duurder en/of lastiger te krijgen. (Nee, een draad die ook maar 0,1 millimeter te dik is, past echt niet in de houder.)
Beschikbaarheid zilverdraad en vulpotloden (mm)
| 0,2 | 0,2 pentell |
| 0,3 | 0,3 / 0,35 (standaard) |
| 0,5 | 0,5 (standaard) |
| 0,6 | – |
| – | 0,7 (standaard) |
| 0,8 | – |
| – | 0,9 (standaard) |
| 1,0 | 1,0 fc + rotring |
| 1,2 | – |
| – | 1,3 pentell |
| 1,4 | 1,4 fc |
| 1,6 | – |
| 1,8 | – |
| 2,0* | 2,0 (standaard) |
| 2,5 | – |
| 3,0 | – |
| – | 3,15 fc |
| – | 3,8 Pilot Croquis |
| – | 5,6 Kaweco |
Koperdraad hoeft – in vergelijking met edelmetalen – niet duur te zijn als je electriciteitsdraad koopt. Let op dat de kern zuiver koper is en bij voorkeur ongelakt. Een gebruikelijke diktemaat voor stevig electriciteitsdraad is 1,5 mm. Zoals je hierboven kunt zien, sluit dat niet aan op de beschikbare maten vulpotloden.
Zelf draad tappen
In theorie kun je natuurlijk elke gewenste dikte draad laten maken. Dat kost alleen wel wat. Je kunt ook zelf draad tappen met een draadtap, zoals hieronder te koop bij De Zilverwinkel: per mm van 0,7 tot 2,0 mm.
